زمینه ‏های تأثیر قرآن بر زبان و ادب فارسی

نویسندگان

سید حیدر علوی نژاد

چکیده

گزارش تأثیر قرآن به عنوان یک فرهنگ، بر زبان و ادب پارسی است. زبان تأثیر زیادی بر ادبیات دارد و با دگرگونی زبان و فرهنگ، ادبیات نیز دگرگون می گردد. جامعه و فرهنگ در ساخت یک متن ادبی تأثیر گذارند به گونه ای که یک متن ادبی بدون شناخت جامعه و فرهنگی که متن در آن شکل گرفته امکان پذیر نیست چنان آشناست که شناخت یک فرهنگ نیز از طریق ادبیات امکان پذیر می گردد. زبان نیز بر فرهنگ تأثیر ژرفی می نهد. هنگامی که اسلام بالیدن گرفت و در حوزه زبان فارسی نفوذ کرد، ساختار جامعه و فرهنگ مردم تحول یافت و زبان و ادبیات نیز دگرگون شد. دو عامل تماس و برخورد زبان ها و فرهنگ ها با یکدیگر و محتوای تازه فکر و تغییر زبان، روشن کننده این نکته اند که ارتباط زبان فارسی با زبان قرآن - زبان عربی - و نیز محتوای تازه فکر و اندیشه ای که قرآن به حوزه زبان فارسی انتقال داد، تماماً در مورد تأثیر قرآن بر ادبیات فارسی و نوع نگرش و تحقیق، نقش دارند. بر خورد زبان عربی با فارسی گستردگی واژگان زبان فارسی را نتیجه داد و فرهنگ و تفکر قرآنی دریچه های نو بر روی فارسی زبانان گشود. عده بسیاری آموختن زبان عربی را پیشه کردند و میان زبان فارسی و عربی داد و ستدی وسیع صورت گرفت. ماهیت زبان عربی در مقایسه با زبان فارسی قویتر نبود بلکه این فرهنگ قرآنی بود که زبان عربی را حیات بخشید و آن را پیشرو ساخت تا آنجا که در زبان لاتین و فرانسه نیز تأثیر گذار شد. زبان و ادبیات فارسی از قرآن بسیار بهره گرفت به طوریکه برخی از واژه ها، معانی جدیدی یافتند. افزون بر این واژگان و اصطلاحات جدیدی از قرآن و تفاسیر به زبان فارسی راه یافت و خط پهلوی به خط عربی تغییر یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر قرآن و فرهنگ اسلامی در زبان و ادب فارسی تا سدۀ پنجم هجری

درباره تأثیر فرهنگ اسلامی (قرآن، حدیث و دیگر مظاهر اسلامی) در زبان و ادب پارسی در قرن های یکم و دوم هجری و حتی تا اواخر قرن سوم، گاهی سنجیده و قابل اعتماد که بر پایه سندهای معتبر کتبی بدست آمده باشد، نداریم. این دوره به ویژه دو قرن نخستین آن، به بیان آقای دکتر محمدی، دوره انتقال و به تعبیر آقای دکتر زرین کوب، دو قرون سکوت نامیده شده است. به کمک قرائن موجود در زبان و ادبیات فارسی یعنی در نمونه ه...

متن کامل

بررسی واژه های عمومی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی

با گذشت نزدیک به هفت دهه از تأسیس نخستین فرهنگستان در ایران، تاکنون بررسی جامعی درباره واژه های مصوب فرهنگستان های متولی امر واژه گزینی در گذشته و حال صورت نگرفته و لذا هنوز بسیاری از مسائل نظری و مشکلات عملی این کار به درستی طرح نگردیده است. هدف این تحقیق نقد علمی اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان سوم (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) و بررسی دقیق موانع پذیرش واژه های عمومی مصوب آن است. روش اتخاذ ش...

متن کامل

تأثیر قرآن و فرهنگ اسلامی در زبان و ادب فارسی تا سدۀ پنجم هجری

درباره تأثیر فرهنگ اسلامی (قرآن، حدیث و دیگر مظاهر اسلامی) در زبان و ادب پارسی در قرن های یکم و دوم هجری و حتی تا اواخر قرن سوم، گاهی سنجیده و قابل اعتماد که بر پایه سندهای معتبر کتبی بدست آمده باشد، نداریم. این دوره به ویژه دو قرن نخستین آن، به بیان آقای دکتر محمدی، دوره انتقال و به تعبیر آقای دکتر زرین کوب، دو قرون سکوت نامیده شده است. به کمک قرائن موجود در زبان و ادبیات فارسی یعنی در نمونه ه...

متن کامل

تفاسیر منظوم قرآن در ادب فارسی

چکیده قرآن کریم از زمان نزول تا کنون، تأثیر عظیمی بر ذهن و زبان شاعران و نویسندگان ادب فارسی گذاشته است. ادبا و شعرای زبان فارسی، در بسیاری از مضامین و مفاهیم، از قرآن و معارف قرآنی استشهاد جسته‌اند و با تلمیح، تضمین، اقتباس، حل و درج، سعی کرده‌اند آیات و پاره‌هایی از سوره‌های قرآن را در کلام خود بگنجانند. علاوه بر آن، برخی از سرایندگان به ترجمه و یا تفسیر آیه، سوره و یا پاره‌هایی از قرآن به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنی

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۲۵۳-۲۷۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023